މަތިބަރު ސަރުކާރެކެވެ. ޚަރަދު ބޮޑު ސަރުކަރެކެވެ. ނުކިޔަވާ ހުރި މީހަކު ވެރިކަމަށް އެރުވީމާ ބާނެ ހައެތި ވެ ނިމެނީއެވެ. ގައުމު ބަނގުރޫޓުވެއްޖެއެވެ. ގައުމުގެ ދަރަނި އަތް ނުފޯރާ ފަށަށް އަރައިފިއެވެ. ގައުމުގެ ޚަޒާނާ ދޮވެލައިފިއެވެ.

މިއީ 2018ގަ ރިޔާސީ ދައުރެއް ނިމެން ގާތްވިއިރު އޭރުގެ އިދިކޮޅުގައި ތިބެގެން އަދުގެ ސަރުކާރުގެ ވެރިން ގޮވަމުން އައި ގޮވަލި ފައްޗެކެވެ.

ރައްޔިތުންނަށް ވިސްނައިދިނީ އޭރުގެ ވެރިންގެ ނާގާބިލުކަމެވެ. ގައުމުގައި އުފެއްދުންތެރިކަމެއް ނެތި ގައުމު ހިންގަން ބޭނުންވާ ފައިސާ ނެތި ގައުމު ހަފުސްވެފައި އޮތްކަމެވެ. ގައުމުގެ އިންޖީނުގެ ހިނގުން ލަސްވެ އެ އިންޖީނަށް ބޭނުން ވާ ތެޔޮ ކަމަށްވާ މާލީ ފުދުންތެރިކަން ނެތް ވާހަކައެވެ. މިހެން ގޮސް ކިޔާފައި ނުކިޔާ އެއްޗެއް ނެތެވެ. އެއީ އޭރު ހަގީގަތްވެސް މެއެވެ.

އެހެންކަމުން އޭރުގެ ސަރުކާރު ބަދަލު ކުރަން ޖެހޭ ކަމާ ސަރުކާރު ބަދަލުވެ ވެރިން ބަދަލުވެ ހިންގުންތެރިންނަށް މަތި ފަޑިއަށް އާދެވިގެން ނޫނީ ގައުމުގެ އިންޖީނު ހަމައަށް ހިނގަން ނުފަށާނެ ކަމަށް ބުނަމުން ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ކެމްޕެއިން ބާރަށް ޖެއްސީ އެމްޑީޕީގެ އޭރު އޮތް ސަރުކާރާ ދެކޮޅަށެވެ.

ތަންދޮރު އޮޅުން ނުފިލާ އިލްމާ ހިލަމު ނެތް ބަޔަކު ގައުމުގެ ވެރިންނަށް އިސްކުރުމުން މުޅި ގައުމުގައި ކުޅިވަރާ މަޖަލުގައި ބިރަކާ އުޅޭ ވާހަކައެވެ. ކޮންމެ އަކަސް އޭރު ބުނަމުން އައި އެއްޗެހި ރައްޔިތުން ގަބޫލުކުރިއެވެ. އަމިއްލަ ތަޖުރިބާގެ ވެސް އަލީގައެވެ. އަނގަޔާ އަތާ ދިމާނުވާކަން ރައްޔިތުންނަށް ގަބޫލުކުރެވޭތީއެވެ. މުސާރަ ނުލިބި ހޭދަވާ ދުވަސްތައް އިތުރުވާތީއެވެ.

އިގްތިސޯދީ ހާލަތު ރަގަޅުވެ މާލިއްޔަތަށް ރާހަތެއްކޮށްގެން މެނުވީ އުފާފަގަތިކަން ގައުމަށް ނެތްކަން ހެޔޮ ހިތުން ގަބޫލުކުރެވޭތީއެވެ. އެގޮތުން އޭރު ކުރިމަތިލާފަިއ ތިބި ކެންޑިޑޭޓުންގެ ތެރެއިން އެންމެ ޢިލްމީ ބޭފުޅާ ގައުމުގެ ރައީސް ކަމަށް ބޮޑު އަޣްލަބިއްޔަތަކުން ހޮވީ ނުހަނު ފޮނި އުއްމީދާ އެކުއެވެ. ފަސް އަހަރު ދުވަހުގެ ބިކަވި ހަޔާތަށް އާރޯކަމާ ތާޒާކަން ގެނައުމުގެ އަޒުމާއެކުއެވެ.

ވެރިކަން ބަދަލުވެ ރައީސްވެސް ބަދަލުވެ ކެބިނެޓުވެސް ބަދަލުވެއްޖެއެވެ. ނަމަވެސް ބަދަލުނުވި ކަމެއް އެބަ އޮތެވެ. ރައްޔިތުންގެ ހާލަތެވެ. މިހެން ބުނުމުން ސަރުކާރުގެ ސަޕޯޓަރުން އަދި ސަރުކާރުން ދިފާއުގައި މަސައްކަތްކުރަން އަގުދީފައި ތިބޭ ކުދިންކޮޅު ބުނެފާނެއެވެ. އަދި މިވީ އެންމެ ހަތް މަސް ދުވަސް ކަމަށާ އަދި ބަޔަކު ކަމެއް ނުވެގެން އުޅޭތާ ދުވަހެއް ނުވާ ކަމަށެވެ.

ނޫނެކެވެ. ކަން ނުވެ ވަރަށް ގިނަ ދުވަސް ވެއްޖެއެވެ.

ސަރުކާރު ބަދަލުވެ ޕީއެންސީއިން ވެރިކަމާ ހަވާލުވި ފަހުން އިވެން ފެށި އެންމެ އާންމު އަޑަކީ ދައުލަތުގައި ފައިސާ ނެތް، ޚަޒާނާގައި ޚަރަދުކުރާނެ އެއްޗެއް ނެތް، ބަޖެޓެއް ނެތް، މި އެވެ. ނަމަވެސް މަންޒަރު ފެންނަނީ މުޅިން އެހެން ގޮތަކަށޭ ބުނުމަކީ ދޮގަކަށް ނުވާނެއެވެ.

ފައިސާ ނެތް އެއްކަލަ ދައުލަތުން ކުރާ ޚަރަދު ދުވަހުން ދުވަހަށް ދަނި އިތުރުވަމުންނެވެ. ސަރުކާރު ހިންގުމުގެ ޚަރަދާ އެކު މުސާރަތައް ދޭން ކުރާ ޚަރަދު އެއްކަލަ މަތިބަރު ކަމަށް މީގެ ކުރިން މި މީހުން ބުނަމުން އައި ސަރުކާރަށް ވުރެ އިންތިހާ އިތުރެވެ.

ދައުލަތް ދުވަހެއް ދުވަހެއް ހިންގުމަށް ހިނގާ ހަރަދު ކަމަށްވާ ރިކަރަންޓު ހަރަދުތައް ވަނީ އިތުރުވެފައެވެ. ފިސްކަލް ރިޕޯޓްތަކުން ފެންނަ ގޮތުގައި މުވައްޒަފުންނަށް ކުރާ ހަރަދު ދަނީ ބޮޑުތަނުން އިތުރުވަމުންނެވެ. މުވައްޒަފުންނަށް ހިނގާ ހަރަދު މި އަހަރު ވަނީ 11 ޕަސެންޓުން އިތުރުވެފަ އެވެ. ރިކަރަންޓް ހަރަދުވެސް ވޭތުވެދިޔަ އަހަރަށްވުރެ 617 މިލިއަނުން ވަނީ އިތުރުވެފައެވެ.

ވޯލްޑް ޓުއަރ ގައި އުޅޭ ކަމަށް ނަން މަޝްހުރުވީ އަބްދުﷲ ޝާހިދު ނަމަވެސް މި ސަރުކާރުން ދަތުރުތަކަށް ކުރާ ހޭދަ އިތުރެވެ.

ސަރުކާރަށް ހަ މަސް ވެގެން ދިޔަ އިރު، ރަށް ރަށުގައި ކުރީ ސަރުކާރުން ފަށާފައިވާ މަޝްރޫއުތައް އޮތީ މަޑު ޖެހިފައެވެ. ކުރިއަށް ދާނެ ހަމަ އެއްވެސް މަގެއް ނުފެނެއެވެ. މަސައްކަތް ފަށައިގެން ކުރިއަށް ގޮސް، ނިމެން ކައިރިވެފައިވާ ރަށް ރަށުގެ މަސައްކަތް ވެސް މުޅިން ހުއްޓުނީ އެވެ. ކުރިއަކަށް ނުދެއެވެ.

މިކަންކަމަށް ސަރުކާރުން އަދި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ވެސް ދައްކަވަނީ ބަހަނާއެވެ. ވިދާޅުވަނީ ސަރުކާރުގައި ފައިސާ ނެތް ކަމަށެވެ. މާލީ ގޮތުން ސަރުކާރު އޮތީ ބޮޑު ދަތިކަމެއްގެ ތެރޭގައި ކަމަށެވެ. މަސްވެރިންނަށް ފައިސާ ދިނުމާއި، މަސްވެރިންނަށް ވީ ވައުދު ފުއްދޭނީ ދައުލަތުގެ މާލީ ޙާލަތު ރަނގަޅުވެގެން ކަމަށް ވިދާޅުވެއެވެ.

ނަމަވެސް އެއްކަލަ މާލީ ދަތިކަމުގައި އޮވެގެން ރައްޔިތުންނަށް ދޭންވާ ފައިސާ ފޮތިވެސް ދިއްކޮށް ނުލެވިގެން އުޅޭ ސަރުކާރުން އިހަކަށް ދުވަހު ސްމޯލް އައިލެންޑް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ސްޓޭޓްސް، ސިޑްސްގެ ހަތަރު ވަނަ ކޮންފަރެންސް ގައި ބައިވެރިވެ ވަޑައިގަތުމަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާާ މުޢިއްޒު ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅަށް 3.8 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދު ކޮށްފިއެވެ.

މަދު އަދަދެއް ނޫނެވެ. ސުވާލަކީ މިއީ ހަމަ ދައުލަތުގައި ފައިސާ ނެތީސް ކުރަން އެންމެ މުހިއްމުކަންކަން ބާއެވެ؟ ނެތް ނެތް ގޮވަމުންދާއިރު ފެންނަނީ ހުރި މަންޒަރެވެ. ރައްޔިތުންނަށް އޮޅުވާލުމަށް ނެތް ނެތް ގޮވާއިރު ބޭކާރު ޚަރަދުކުރަނީ އެ ރައްޔިތުންގެ ޓެކްސް ފައިސާއިންކަން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ހަނދުމަ ނެތުނީބާއެވެ؟