ސިޔާސީ ގޮތުން މޮޅެތި ލަވައާ ރައިވަރު އަދި ބަނދިވެސް ޒަމާނުއްސުރެ ދިވެހިން ކިޔައި އުޅެއެވެ. އޭރެއްގައި ހުންނަ ވެރިއަކަށް ނިސްބަތްކޮށް ވަށްބަހުން ޖެހުމުގެ ނިޔަތުގައި ޅެންވެރިން ޅެން ހަދައި ކިޔާ ވެސް އުޅުނެވެ.

އަލްމަރްހޫމު އިބްރާހިމު ނާސިރުގެ ދައުރުން ފެށިގެން ދިވެހިންގެ ކޮންމެ ރައީސްއަކަށް ވެސް ލަވަ ހަދާ ކިޔަމުން ދެއެވެ. "އެބޭ ސިޑިއިން ވެއްޓިދާނެ" "އަންނަނީ އަންނަނީ ޗޯރު އިބުރޭ އަންނަނީ" ފަދަ ލަވަތަކަކީ ރާއްޖޭގައި ހިސްޓްރީ މޭކްކޮށްފައިވާ ސިޔާސީ ލަވަތަކެވެ.

ރާއްޖެއަށް ޑިމޮކްރެސީ ތައާރަފްވުމުގެ ކުރިން ޅެމާ ފަރިއްސާ ބަނދި އަދި ރައިވަރުގެ އިތުރުން ސިޔާސީ ލަވަ ކިޔުން ކުށަކަށްވެފައި އޮތް ނަމަވެސް، ރާއްޖެއަށް ޑިމޮކްރެސީ ތައާރަފްވެ ހުރިހާކަމެއް ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ދުލާ ގަލަމުގެ މިނިވަންކަން ލިބި ރާއްޖެ ފުރޮޅާލީ ޚިޔާލުފާޅުކުރުމުގެ މުޅިން އާބާބަކަށެވެ.

އެމްޑީޕީގެ ފުރަތަމަ ވެރިކަމުގައި ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ވެރިކަމުން އިސްތިއުފާ ދިނުމާ އެކު ތަފާތު ލަވަތައް ސިޔާސީ މައިދާނުގައި އަޑު އިވެން ފެށިއެވެ. މީހުންގެ ސަމާލުކަން ހޯދާ ފަދަ ރާގުތަކަށް ބަނޑި ބަނޑިތައް ލައްވާ ކިޔާފައި ހުރި އެ ލަވަތަކީ އެންމެ ތުއްތު ކުއްޖާގެ ވެސް ދުލުކުރީގައި އޮންނަ އެއްޗަަކަށް ވެގެން ދިޔައެވެ.

ފަހަރުގައި މި ވާހަކަދައްކާތީ ތިޔައިގެ ތެރެއިން ބޭފުޅުން ހިތަށް އަރާފާނެއެވެ. މީނަ މިބުނަނީ ވެރިންނަށް އެކި ނަންނަމުން ގޮވާ ލަވަ ހަދާ ކިޔުމަކީ ވަރަށް ވެސް ސަޅިކަމެކޭއޭ ހެއްޔެވެ. ނޫނެކެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި އެހެންނެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް އެކަން ސަގާފަތަކަށް ހަދައިގެން ވެރިކަން ހޯދި ބަޔަކު އެ ވާހަކަ ދައްކާ، މިހާރު އެއީ ގޯސްކަމެއް ކަމަށް ބުނުމުން ތިމާމެން ކުރަންވީމަ ރަގަޅުވެފައި އެހެން މީހުން ކުރީމާ ގޯސްވުން އަޅުގަޑަށް ކަމުނުދަނީއެވެ.

2023 ވަނަ އަހަރަކީ ރާއްޖޭގައި ދުވަހަކުވެސް ސިޔާސީ ގޮތުން ފޯރި ގަދަ ނުވާވަރަށް ފޯރި ގަަދަވި އަހަރެކޭ ބުނަން މަޖްބޫރުވެއެވެ. އޭރުގެ އިދިކޮޅުގައި ހުރި ހަމައެކަނި ލީޑަރު ނުހައްގުން ޖަލަށް ލައިގެން ޖެހި ސަކަރާތުގައި މަގުތައް މައްޗަށް އިދިކޮޅުން ނުކުމެ އޭރު އެންމެ ބާރަށް ކީ ލަވައެވެ. ބޮޑެތި ލައުޑުތަކުން ޖަހަމުން ދިޔައީ ސިޔާސީ މޮޅެތި ލަވަތަކެވެ.

ކިޔުންތެރިންވެސް މިކަމަށް ހެކިވާނެކަން ޔަގީނެވެ. އަދި ތިބޭފުޅުން ހަނދާން ހުންނާނެކަންވެސް ޔަގީނެވެ. ކޮންމެ ރެއަކު ނުވައެއް ޖެހުމާ އެކު އެ ފަށާ މަގުމަތީ ހަރަކާތުގައި ދޭތެރެ އަކުން ބައިވެރިން ކިޔާލާލަވަތަކެވެ. އޭގެ ތެރެއިންވެސް، މިހާރުގެ ބަހުރުވައިން ނަމަ އެންމެ ވައިގައި ހިފި ލަވައަކީ "އަންނަނީ އަންނަނީ ޗޯރު އިބުރޭ އަންނަނީ" އެވެ. ދައުރު ނިންމާލީ އެހެން އެ ލަވަ މަގުމަތީ ކިޔަމުންނެވެ.

އެއާއެކު ވެރިކަން ފުރޮޅި މިއަދު ވެރިކަމުގައި ތިބީ އޭރު އެ ލަވަ، އޭރުގެ ރައީސަށް ނިސްބަތްކޮށް ކީ މީހުންނެވެ. މިއަދު މިކަން ދޮގުކުރިއަސް ރެކޯޑްތައް ފެންނަން އެބަހުއްޓެވެ.

ނަމަވެސް މި މީހުންނަށް މިމީހުންގެ ދައުރުގެ ފުރަތަމަ އަހަރުގައި މީހަކު ރައިވަރަކާ ލަވައެއް ކިޔާލީ ހަޖަމް ނުވިއެވެ. ތުރުތުރު އަޅާ މުޅި ސަރުކާރު ޑިފެންސަށް ފައިބާ ލަވަ ކީ މީހާއަށް ފުލުހަށް ހާޒިރުވާން ޗިޓު ފޮނުވާ ކުޅުނީ މާކަ ރީތި ޑްރާމާއެއް ނޫނެވެ. އެކަމަށް ރައްޔިތުން ފާޑުކިޔަން ފެށުމުން ކުރިން ބުނި އެތި ކެންސަލްކޮށް އުނބަށް ޖެހިޔަސް ހަގީގަތަކީ ދުވާފަރު އެމްޑީޕީ ކައުންސިލަރ މަރިޔަމް ޔަޝްފާ ފުލުހަށް ހާޒިރުކުރަން އުޅުނީ "ބަޚްލޫލޫ" ލަވަ ކިޔައިގެން ކަމެވެ. ޗިޓުގައި ކޮންމެ އެއްޗެއް ލިޔެ ހަގީގަތް ފޮރުވަން މަސައްކަތްކުރި ނަމަވެސްވެއެވެ.

އެހެންކަމުން މީގައި ހެއްވާ ކަމަކީ ޗޯރު އިބުރޭ ލަވަ ޖަހަމުން ވެރިކަމަށް އައިސް ތިބިއިރު އެހެންމީހުން ކިޔުމުން ސިޔާސީ ލަވަ ހަޖަމްނުވުމެވެ. ވެރިންނަށް ނަން ނަމުން ގޮވާ ހަޑި ހުތުރު ބަހުން މުއާމަލާތްކޮށް ބޭއަދަބީ ބަސްތަކުން ލަވަ ހަދާ ކިޔުމަކީ އަޅުގަޑުވެސް ތާއީދުކުރާ ކަމަކީ އެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް އެހެން މީހުން ގަންބާލަން ތިމާމެން ޖެހި މަޅީގައި ތިމާމެން ޖެހުމުން ކަމުނުދިއުމަކީ ހެއްވާކަމެކެވެ. ތިމާމެން ފޭހި އިލޮށި ތިމާމެންގެ ލޮލަށް މިއަދު ފޭހި ނިމެނީއެވެ.