މީގެ ތިން އަހަރު ކުރިން ހެދި ބޯހިމެނުމުގެ ތަފާސްހިސާބުތައް ދައްކާ ގޮތުގައި ރާއްޖޭގައި 515،132 މީހުން ދިރިއުޅެ އެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ދިވެހިންގެ އަދަދަކީ 382،639 އެވެ. ޒުވާން އާބާދީއަކީ 53،537 އެވެ. އޭގެ ތެރެއިން މާލެ ސަރަހައްދުގައި 26،006 މީހުން އަދި ރަށްރަށުގައި 27،531 މީހުން ދިރިއުޅެ އެވެ.

ރައީސް ޑރ، މުހައްމަދު މުއިއްޒު ދިވެހި ސަރުކާރާ ހަވާލުވެ އެންމެ ބޮޑު އިސްކަމެއް ދެއްވަނީ ޒުވާނުންނަށް ވަޒީފާ ހޯދައިދީ ޒުވާނުންގެ އާބާދީ ބާރުވެރި ކުރުވަން ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ. އޭގެ ސަބަބުން ޒުވާނުންނަށް އަބުރުވެރި، ޒިންމާދާރު ދިރިއުޅުމެއް އުޅެވޭނެ ކަމަށް ރައީސް ޑރ. މުއިއްޒު ގަބޫލުކުރެއްވި އެވެ. ތެދެކެވެ. ރާއްޖޭގެ ވޯޓުލާ އާބާދީގައިވެސް ޒުވާނުންގެ ނިސްބަތް ބޮޑެވެ. ހަމަ އެހެންމެ ވަޒީފާއެއްގެ އިންތިޒާރުގައި ތިބި ދެޖިންސުގެ ޒުވާނުން ވެސް ގިނައެވެ. ހަމައެހެންމެ ކުށުގެ ވެށިންނެގި ރާއްޖޭގެ ޖަލުތަކުގެ ތޭރިތަކުގެ ފަހަތުގައި ތާށިވެފައިތިބި ދިވެހި ޒުވާނުންގެ ލިސްޓް ވެސް ވަކި ކުޑައެއް ނޫނެވެ.

ރައީސް ޑރ. މުއިއްޒު ވެރިކަމަށް އައުމަށް ޒުވާނުންނަށް މުހާތަބުކޮށް ލައްކަ ގިނަ ވާހަކަ ދެއްކި އެވެ. އެމަނިކުފާނުގެ ސްޕީޗްތައް އާއްމުގޮތެއްގައި ދިގުވެފައި އެއްވާހަކަތަކެއް ތަކުރާރުވުން ގިނަކަމުން އެމަނިކުފާނުގެ ވާހަކަތައް އަޑުއެހުމުގައި ދިވެހި ގިނަ ޒުވާނުން ވަގުތު ހޭދަކުރާލެއް މަދުވާނެކަމަށް ބެލެވެ އެވެ. އަދި ވަކިން ޒުވާނުންނަށް ގަބޫލުކުރަން ދަތި "ކުދި ދޮގު" ގިނަ ކަމުގެ ޝަކުވާ ވެސް ޒުވާނުންގެ ތެރޭގައި އޮވެ އެވެ. ނަމަވެސް އަޅުނގަޑަށް އުޅެންޖެހުނީ އެމަނިކުފާނު ވެރިކަމަށް ކެމްޕެއިން ފެއްޓެވީންސުރެއް އެމަނިކުފާނުގެ ސްޕީޗްތައް އަޑު އެހުމުގައި އެވެ. ނޫސްވެރިކަމުގައި އުޅޭއިރު ހާއްސަކޮށް ސިޔާސީބޭފުޅުންގެ ވާހަކަތައް ފަހުގެ ޖީލުތަކަށް ރައްކާކުރުމުގެ މަސައްކަތަކީވެސް އަޅުގަނޑަށް އުފުލަންޖެހުނު މަސްއޫލިއްޔަތެކެވެ.

މަސައްކަތުގެ މާހައުލުގައި އެއްދުވަހެވެ. ކުޅިވަރު ހަބަރުތައް ކަވަރުކުރުމުގެ ޝައުގުވެރިކަން ނެތަސް ރައީސް ޑރ. މުއިއްޒުގެ ސްޕީޗްތައް ހާވަމުން ދަނިކޮށް މި އަތުޖެހުނީ ގއ. ވިލިނގިލީގައި ބޭއްވި ކެމްޕެއިން ޖަލްސާގައި ޑރ. މުއިއްޒު ދެއްކެވި ވާހަކަ އަކަށެވެ. ވިދާޅުވީ މާލޭގެ ރާޅުގަނޑު ސަރަހައްދު އިންޓަނޭޝަނަލް ސާފިން ސްޓޭޑިއަމެއްގެ ފެންވަރަށް ތަރައްގީ ކުރައްވާނެ ކަމަށެވެ. ރޭސިންއަކީ ވެސް ވަރަށް ގިނަ ޒުވާނުން ބައިވެރިވާ ކުރިއަރާފައިވާ ކުޅިވަރަކަށްވާތީ އިންޓަނޭޝަނަލް ފެންވަރުގެ ރޭސިން ޓްރެކެއް މާލޭ، އައްޑޫ އަދި އުތުރުގައި ގާއިމް ކުރައްވާނެ ކަމަށް އެދުވަހު މުއިއްޒު ވިދާޅުވި އެވެ.

މުއިއްޒު އިތުރަށް ވިދާޅުވީ އޭނާގެ ވެރިކަމެއްގައި ހަމައެކަނި ފުޓްސަލް ދަނޑަކާއި ހޭންޑްބޯލް ކޯޓެއް އަޅާފައި ނިންމައި ނުލާނެ ކަމަށާއި ޒުވާނުން ޝާމިލްވެ އުޅޭ ހުރިހާ ކުޅިވަރެއް ވެސް ތަރައްގީކޮށްދޭނެ ކަމަށެވެ. އެކަން ފުރިހަމަކޮށްދޭނީ އެންމެ މަތީ ފެންވަރުގައި ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ.

ނަމަވެސް ވެރިކަން ލިބި އާރާއި ބާރު ލިބި ވަރުވަރުން ވަޒީރުން ގިނަކޮށް ސިޔާސީ މަގާމުތައް ހައްދެއްނެތް މިންވަރަށް ގިނަވެފައި އޮތަސް ރާއްޖޭގެ އުތުރާއި ދެކުނުގެ ޒުވާނުންނަށް ވީ އިންޓަނޭޝަނަލް ސާފިން އާއި ޑްރިފްޓިން ސްޓޭޑިއަމްތަކާއި އީސްޕޯޓްސް އެރީނާތައް ވީ ހިސާބެއް ހުދު ރައީސް ޑރ، މުއިއްޒުއަށް ވެސް އެނގިވަޑައެއް ނުގައްނަވަ އެވެ.

އެހެން ދުވަހެއްގެ ޖަލްސާ އެކެވެ. ސަރުކާރު ހިންގާ ޕާޓީ ޕީއެންސީ އިން ބޭއްވި ޖަގަހަ ޖަލްސާ އެކެވެ. މިއަދު ވެސް ޕޯޑިއަމްގައި ހުންނެވީ ޑރ. މުއިއްޒު އެވެ. ވިލިގިލީ ޖަލްސާގައި ހުންނެވީ ޕީއެންސީ/ޕީޕީއެމްގެ ރިޔާސީ ކެންޑިޑޭޓް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު އެވެ. ނަމަވެސް 26 އޯގަސްޓް 2024 ދުވަހުގެ ރޭ ބޭއްވި މި ޖަލްސާގައި ހުންނެވީ ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު އެވެ. ގައުމުގެ އާބާދީގެ އެންމެ ބޮޑު އިންސައްތައެއް ހިއްސާ ކުރާ ޒުވާނުން ހިމެނޭހެން އެންމެހާ ދިވެހިންގެ ހާދިމް އެވެ.

ވިދާޅުވީ މި ސަރުކާރުން ޒުވާނުން ބާރުވެރިކޮށް އިގްތިސާދީ ގޮތުން ބާރުވެރިކުރުވަން ގެންގުޅޭ ސިޔާސަތު ބަދަލު ނުކުރައްވާނެ ކަމަށެވެ. މި ސަރުކާރުން އެންމެ އިސްކަންދޭ އެއްބަޔަކީ ޒުވާނުން ކަމަށާއި ޒުވާނުން ބާރުވެރިކޮށް، އިގްތިސާދީ ފުއްދުންތެރިކަން ހޯދައިދޭން މި ސަރުކާރުން މަސައްކަތް ކުރާނެ ކަމަށެވެ.

ނަމަވެސް ފުދުންތެރި ބާރުވެރި ބަޔަކަށް ޒުވާނުން ހެދުމުގެ ބަދަލުގައި "ޒުވާނުން" އެއީ ގޭންގު ލީޑަރުން އަދި ގޭންގުތަކުގައި އުޅޭ ބައެއްކަމަށް ބަހުސްކޮށް ގޭންގު ކުށްތައް ހުއްޓުވުމަށް ސަރުކާރުން ހަރުކަށި ބިލެއްހަދާ ޒުވާނުން އިތުރަށް ގާނޫނޫން ބަންދުކޮށްލީ އެވެ. ދިވެހި ޒުވާޏުންނަށް ދިމާވެފައިވާ އަސްލު މައްސަލައަށް ހައްލެ ނުދީ އެވެ. ބޯހިޔާވަހިކަމުގެ އުންމީދެއް، އިގުތިސާދީ ހަރަކާތްތަކާއި ވަޒީފާގެ ފުރުސަތަކުން މަހްރޫމް ވާވަރަށް ޒުވާޏުންނަށް ހުރި "ޗޮއިސް" ލިމިޓްކުރަނީ އެވެ. ޒުވާނުންގެ އާބާދީގެ ބޮޑު ޕަސެންޓެއް ހުރަގެއަށް ލައިގެން "ވާނުވާ" ގައި ތަޅުވަނީ އެވެ. ކުރި ވައުދާއި ހުވާ ހަދާންނެތި ޒުވާނުން މަތިން ހަދާން ނައްތާލީ އެވެ.

ދައުލަތުގެ ހުރިހާ ކަމެއްގައި އަދި ރާއްޖޭގެ އިމުގެ ތެރޭގައި ހިނގާ ކޮންމެ ކަމެއްގައި ވެސް "ދިވެހި ޒުވާނުންގެ ލަފާދޭ ކޮމެޓީ" މެމްބަރުންނަށް ލަފާ ދެއްވޭނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެ ކޮމިޓީ އިފުތިތާހު ކޮށްދެވުން ފިޔަވާ އެ ކޮމިޓީއާއި ފާއިތުވި ހަ މަސްދުވަހު ބައްދަލުކޮށްލެއްވުމަށް ރައީސް ޑރ. މުއިއްޒުއަށް ވަގުތެއް ނުދެއްވުނެވެ. ކޮމެޓީ އުފެއްދުމުގެ މައިގަނޑު މަގްސަދަކީ ގައުމުގެ ކަންކަން ނިންމުމުގައި ޒުވާނުންގެ ބަސް އިއްވުން ނަމަވެސް، ޒުވާނުންނަށް ދެއްވާ އިސްކަމުގެ ރަމްޒަކީ 15 މެމްބަރުން ހިމެނޭ ޒުވާނުންގެ ކޮމެޓީ ވެސް ދޫކޮށްލެއްވީ ރަންމެދަށެވެ.

މިއަދު ވެރިކަމުގައި ހައްދެއް ނެތް މިންވަރަށް ބާރުގައި ހުންނަވާތާ 15 މަސް ވެގެން ދާއިރު ޒުވާނުން ގޮވައިގެން އުޅޭ ސަރުކާރެއްކަން އަމަލީ ގޮތުން ދައްކައިދޭން ކުރެވުނު އެއް ކަމެއް ވެސް ނެތެވެ. އިންތިހާބުގައި ހަރަދުކުރެއްވި ބޭބޭފުޅުންގެ ވިޔަފާރި މަސްލަހަތު ހިމާޔަތް ކޮށްދިނުމަށް ދިވެހި ޒުވާނުން ހިތް ޖެހިފައި ހުރި ގިނަކަންކަން ގަދަ ބާރުން ގާނޫނު ހަދައިގެން ހުއްޓުވުން ނޫން ދެވަނަ ކަމެއް ޒުވާނަކަށް ކޮށް ނުދެއްވަ އެވެ. ޒުވާނުންގެ އަތުގައި އޮތް ވޭޕް ވެސް ގަދަބާރުން އަތުލުމަށް ގަވާއިދު ހެދުމާއި ޒުވާނުންގެ ރައްކާތެރިކަމަށް ދުއްވައިފަ ދާއިރު އަޅައިގެން އިންނަ ހެލްމެޓް އަށް ވެސް ފާރަލަނީ އެވެ.

ގައުމުގެ ހަމަހިމޭން ކަން ނަގާލައި ބަޔަކީ ޒުވާނުން ކަމަށް ދެކި، އަދަބު ލިބޭ ކަހަލަ ކުދި ކުށްތަކަށް، ގަވާއިދު ހަދައިގެން ޒުވާނުންނަށް ޓާގެޓް ކުރަނީ އެވެ. ޒުވާނުން ކުރިޔަށް ދާން ކިތަންމެ ބޭނުންވި ނަމަވެސް "ކުށް ކުރާ ޒުވާނުން"ގެ ޓެގުގައި ޒުވާނުން ބައިތިއްބައިގެން ކުރިއަށް ދިޔުމަށް ހުރަސް އަޅަމުން ޒުވާނުންނާ އެކު ކުރިއަށް ނުގޮސް ފަހަތަށް ޖެހުން ނޫން ސިޔާސަތެއް މިއަދުގެ ސަރުކާރަކު ނެތެވެ.

ނަތީޖާ އަކީ ޒުވާނުން ނަކީ ގައުމަށް ފައިދާ ހުރި ފަންނުވެރި މަސައްކަތެއް ކުރާ ބަޔަކަށްނުވެ، ޖަލުގެ ތޭރިތަކުގެ ބިއްދޮށައް ދާން ޖެހި ކުށުގެ ރިކޯޑް ސާފުނުވު މެވެ. މިއަދު މިފެންނަނީ ޒުވާނުންނަކީ ރައީސް މުއިއްޒުގެ މެނިފެސްޓޯގައި އަކުރަކުން ޖުމްލައަކުން އެންމެ މުހިންމު ބައެކޭ ކިޔާފައި ދޫކޮށް ލުމުގެ ނަތީޖާ އެވެ. ވޯޓާސް ލިސްޓެއްގެ ބޭނުމެއް ޖެހެންދެން ޖަލުގައި ޒުވާނަކު ހުއްޓަސް މިވަގުތަށް ކޮށްދެވޭނެ ކަމެއް ނެތް ކަމަށް ބުނާ ފަދަ އެވެ.