ސުރުހީން ފުރަތަމަ މި އެެދުނީ ޖަވާބެއް ދިނުމަށެވެ. މާނައަކީ މި ލިޔެވޭ ނުވަތަ ބުނެވޭ އެއްޗަކާ މެދު ރައްދު ބަހެއް ދިނުމެވެ. ފުރަތަމަ ސުވާލަކީ މީ ވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ.؟ ވެރިކަމުގެ މާނައަކީ ކަމެއްގެ ނުވަތަ ބައެއްގެ މަސްއޫލިއްޔަތު ކޮނޑުގައި އެޅުމެވެ. ދެން ސުވާލަކީ މީ ބަލާވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ؟ ބަލާވެރިކަމުގެ މާނަ ރަދީފު ފޮތުގައި އޮންނަނީ "ބޮޑެތި އުނދަގޫ" މިހެންނެވެ.

ސުރުހީގައި ބުނާ ސުވާލަށް ޖަވާބު ދިނުމުގައި ހަދާން ބަހައްޓަން ވާނެ އެވެ. ރާއްޖޭގައި ހިންގަން ގާނޫނޫ ބުނަނީ ޖުމްހޫރީ ދައުލަތެއްގެ ވެރިކަމެކެވެ. މާނައަކީ ރައްޔިތުންގެ ވެރިކަމެކެވެ.

ޖުމްހޫރީ ދައުލަތެއްގެ މާނައަކީ ރައްޔިތުންގެ ވެރިކަމެއް ކުރާ ދައުލަތެވެ. ޖުމްހޫރީ ވެރިކަމެއްގައި ދައުލަތުގެ ހުރިހާ ކަންކަން ނިންމެން ޖެހޭނީ ރައްޔިތުން އެކަމަށް ކަނޑައަޅާ އުސޫލުތަކުންނެވެ.

ޖަވާބެއް ދީ ބަލާށެވެ؛ މީ އަޅެ ވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ.؟ ނޫނީ ބަލާވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ؟

މިހެން މިދެންނެވީ ވެރިކަމާއި ހަވާލުވަމުން ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް އެންމެ ބޮޑު އެއް ވައުދެއްވީ ދިވެހިންގެ ލޭނާރު ކަމުގައިވާ މަސްވެރިންނަށެވެ. ނަމަވެސް ކަންކަން ހިނގަމުން ދަނީ ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ވިދާޅުވި މަގުން ނޫންކަމަށް މަސްވެރިން އަންނަނީ ފެށުނީއްސުރެ ބުނެ ޝަކުވާކުރަމުންނެވެ. މަސްވެރިން ލޯބޯ ފިއްސައިގެން ކުރަމުންދާ މަސައްކަތުގެ އުޖޫރަ ނުދީ ތަފާތު ބަހަނާ ދެއްކުމަކީ ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ އަތްމަތީ ކަމަކަށް ވެއްޖެ އެވެ. މަސްވެރިންނަށް ހައްގުތައް ކަށަވަރުނުވެ މަސްވެރިންދަނީ ހިތްދަތި ދުވަސްތަކެއް ތަހައްމަލުކުރަމުންނެވެ. އާއިލާގެ ޒަރޫރީ ބޭނުންތައް ނުފުއްދި މަސްވެރިން ތިބި މާޔޫސްވެފަ އެވެ. އަނގަޔާ އަތާ ދިމާނުވެ ބަނޑުފުރާ މުއްތި ކުރާނެ ގޮތެއް ކޮޅެއް މެދެއް ނުފެނިފަ އެވެ.

ޖަވާބެއް ދީ ބަލާށެވެ؛ މީ އަޅެ ވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ.؟ ނޫނީ ބަލާވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ؟

ކަންކަން ވަމުންދާ ގޮތް ނިކަން ބައްލަވާށެވެ. އިއްޔެ ރައްޔިތުންގެ ނޭވާ ހޮޅިން "ވައްކަން" ކުރީ އެވެ. އެ މައްސަލަ ބަލާނެ ކަމުގެ ވައުދާއެކު ވެރިކަމަށް ވަޑައިގެންނެވި ބޭފުޅުންގެ ސަރުުކާރުގެ ތެރެއިން ވެސް ކުރަނީ ވައްކަމެވެ. މިއަދު ވައްކަން އެކުރީ ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ ބޭސްފަރުވާ އަށް ހަރަދުކުރަން ހުރި ފައިސާ އިން ނެވެ.

ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ ސަރުކާރަށް 16 މަސް ވެގެން ދިޔައިރު ރައްޔިތުން އަންތަރީސް ވެގެން އުޅޭ އެންމެ ބޮޑުއެއް "ވައްކަމަކީ" އެމްއެމް ޓީވީ ގެ ނަމުގައި ޗެނަލް ހިންގާ ކުންފުނިން ކުއްޔަށް ދޫކުރާ ފަންގިފިލާތަކެއްގައި ނޭޝަނަލް ސޯޝަލް ޕްރޮޓެކްޝަން އެޖެންސީ (އެންސްޕާ) ހިންގަން އެވޯޑްކުރި މައްސަލައިގެ ކޮރަޕްޝަނާއި ހިޔާނާތާއި ވައްކަމުގެ ވާހަކަ އެވެ.

އެ ޓީވީ އަކީ ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްއާ ގުޅުން އޮންނަ ޓީވީއެކެވެ. އަދި އެ ޓީވީ ހިންގުމުގައި އިސްކޮށް ހަރަކާތްތެރިވަނީ ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް އޮފީހުގެ ކޮމިޔުނިކޭޝަންސް ޑިޕާޓްމަންޓުގެ އިސް ފަރާތްތަކެވެ.

އެންސްޕާ ހިންގުމަށް އޮފީސް އިމާރާތެއް ހޯދަން 35 މިލިއަން ރުފިޔާގެ މުއާމަލާތެއް ގޭގެ ވެރިފަރާތް ނޫން އެހެން ފަރާތަކާއި ކުރިކަމަށް ބުނެ ވައްކަމުގެ ބޮޑެތި ތުހުމަތުތަކެއް ވަނީ އެންސްޕާގެ އިސްފަރާތް ކަމުގައިވާ ހީނާ ވަލީދު އަށް ކުރެވިފައި އެވެ. އެންސްޕާގެ 35 މިލިއަން ރުފިޔާގެ ވައްކަމުގެ މައްސަލައިގައި ހީނާ އާއި ހަލީލް މި ދެ ބޭފުޅުންގެ މައްޗަށް ވައްކަމާއި މަކަރާއި ހީލަތް ހެދުމާއި އަދި ކިއެއްތަ މަނީލޯންޑަރިންގެ ދައުވާ ނުއުފުލޭނެ ގޮތަކީ ނެތްގޮތެެކެވެ. ރައްޔިތުންގެ ބޭސްފަރުވާ އަށް ހަރަދުކުރަން ހުރި ފައިސާ އިން ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ ސަރުކާރުން ވައްކަން ކުރި ގޮތުގެ މިނިވަން ތަހުގީގެއް ކޮށްފިނަމަ މިކަމުގައި ވެސް އެންމެ ބޮޑު މާލީ މަންފާއެއް ލިބިފައި އޮންނާނީ ހަމަ "ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް" އަށެވެ

ޖަވާބެއް ދީ ބަލާށެވެ؛ މީ އަޅެ ވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ.؟ ނޫނީ ބަލާވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ؟

ރާއްޖެއަކީ ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރާ މީހުން ނިސްބަތުން ގިނަ ގައުމެކެވެ. މުޅި ރާއްޖޭގެ އާބާދީގެ ގިނަ މީހުން ނަކީ ސީދާ ގޮތުންނާއި ނުސީދާ ގޮތުން ދުންފަތުން ލިބޭ ގެއްލުމެއްގެ ޝިކާރަވެރިއެކެވެ.

ރާއްޖެއަކީ ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް އުފައްދާ ގައުމެއް ނޫން ނަމަވެސް ދުންފަތުގެ ބާވަތްތަކުގެ ވިޔަފާރިން ބޮޑު ނަފާއެއް މަދު ވިޔަފާރިތަކަކަށް އަދި ހާއްސަކޮށް ދައުލަތުގެ އާމްދަނީ އަށް ލިބެމުންދެ އެވެ. މިހެން މިދެންނެވީ ދުންފަތާއި ގުޅުން ހުރި އެއްޗެހި ރާއްޖެ އެތެރެކުރުން މަނާ ކުރުމުގެ ވިސްނުން ސިޔާސީ ވެރިންގެ ކިބައިގައި ނެތުމެވެ. ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ ވިސްނުން ވެސް ހުރީ ގިނަ ބަޔަކު ބޭނުން ކުރާ އެއްޗަކަށް ދުންފަތުގެ ސާމާނު ވާތީ އެތަކެތި އެތެރެކުރަން ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ ސަރުކާރަށް ދައްކަން ޖެހޭ ފައިސާގެ އަދަދު ބޮޑު ކޮށް ބާޒާރުގައި ދުންފަތުގެ އަގު ރަނަށް ހަދާ އެ ބޭނުން ކުރާމީހުން ސިކް ކުރުމެވެ.

ޒުވާޏުންގެ ލައިފްސްޓައިލްގެ ރޫޓިން ބަދަލުވުމުގެ މިއަދުގެ ނަތީޖާއަކީ ޒުވާނުންގެ ޕްރޮޑަކްޓިވިޓީ ގެއްލުމެވެ. މިއަދު ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ ވެރިން ކެމަލް ލައިޓް ނުވަތަ މަލްބަރޯ ބޯން ކެފޭތަކުގައި ތިއްބަސް ދިވެހި ގިނަ ޒުވާނުން އެތިބެނީ ރަށު ބިޑި ވެފައި އެވެ. ބަންގާޅު ބިޑި ވެފަ އެވެ. ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ ނިންމުންތަކުން އިތުރަށް ޒުވާނުންގެ ހާލަތު ނުރައްކަލަށް ވައްޓާލީ އެވެ.

ޖަވާބެއް ދީ ބަލާށެވެ؛ މީ އަޅެ ވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ.؟ ނޫނީ ބަލާވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ؟

ފޯޅަވަހީގެ ސިޔާދަތީ ބާރު މޮރިޝަސްއަށް އިނގިރޭސިން ދިންއިރު، ފޯޅަވައްސާ ދިމާލުން ގެއްލުނު ކަނޑު ހޯދަން އައި ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް އަށް ކުރެވުނީ ކީއްތޯ ރައްޔިތުން މިއަދު ސުވާލު އުފައްދަ އެވެ. ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ވެރިކަމަށް އައީ ފުރަތަމަ 100 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އިޓްލޮސްގެ ނިންމުން އިސްތިއުނާފުކުރާނެ ކަމަށް ވައުދުވަމުންނެވެ. މިއަދާ ހަމައަށް ވެރިކަމަށް 16 އަށްވުރެ ގިނަ މަސް ވެފައިވާއިރު ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް އަށް އަދިވެސް އެކަމުގައި ގޮތެއް ނުނިންމެ އެވެ.

މީގެ އިތުރުން ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް އެ ސިޔާސީ އެކުވެރިން، އިދިކޮޅުގައި ތިއްބެވިއިރު އިންޑިއާ އަށް އިންތިހާ އަށް ކުޑައިމީސްކޮށް ވާހަކަތަކާއި މަލާމާތުގެ ކުރެހުންތައް ހަދާފައި ވާއިރު، އަދި އެމްޑީޕީ އާއި އިންޑިއާގެ ބީޖޭޕީ އާއި ގުޅިވައިގެން ގިނަ ވާހަކަތައް ފެތުރި އެވެ. އިންޑިއާއާއެކު ވެފައިވާ އެއްބަސްވުންތަކަކީ ރާއްޖޭގެ އިސްތިގުލާލަށް ހުރި ނުރައްކަލެއް ކަމާއި، އިންޑިއާއިން އުޅެނީ ރާއްޖެ އަޅުވެތިކުރަންކަމަށް ބުނަމުން ދިޔަ އެވެ. ނަމަވެސް ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ ސަރުކާރުގެ ވެރިން އިސްވެ ތިބެ އޭރު "އިންޑިއާ އައުޓު" ނަމުގައި ކެމްޕޭނު ހިންގާފައި ވާއިރު، ވެރިކަން ލިބުމުން ދެ ގައުމުގެ ގުޅުން ބަދަހިކުރަން މަސައްކަތް ކޮށް، ކުރިން ގޯސްވި އެއްބަސްވުންތައް ދަމަހައްޓައި އާ އެއްބަސްވުންތައް ވެސް ވަނީ ހަދައިފަ އެވެ. އައުޓް ކުރަމް ބުނީ އިންޑިއާ އައުޓް ނުވި އިރު ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ސިޔާސީ ގޮތުން އެއް ދާން ކުރަން ފެށީ މުސްލިމުންނަށް އަބަދުވެސް ނަފްރަތު ކުރައްވާ މޯދީ އާ އެކުއެވެ.

ޖަވާބެއް ދީ ބަލާށެވެ؛ މީ އަޅެ ވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ.؟ ނޫނީ ބަލާވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ؟

ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް، އެމަނިކުފާނު ކުރެއްވި ވަރުގަދަ ރިޔާސީ ކެމްޕެއިނުގައި އިއުލާނު ކުރެއްވީ އެއްވެސް މިންވަރަކަށް ފައިސާ ޗާޕު ނުކުރެއްވުމުގެ ޕޮލިސީއެކެވެ. ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ކެމްޕެއިނުގައި މަދުވެގެން ފަސް ދުވަހު، ފައިސާ ޗާޕު ނުކުރައްވާނެ ކަމަށް ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ވައުދުވެވަޑައިގެންނެވި އެވެ. ނޮވެމްބަރު 17، 2023، ގައި ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ މަގާމާ ހަވާލުވެވަޑައިގެންނެވި ފަހުން ވެސް، ފައިސާ ޗާޕު ކުރުމާ ދެކޮޅަށް މަދުވެގެން ފަސް ފަހަރަކު އެމަނިކުފާނު ވާހަކަ ދެއްކެވި އެވެ. ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ވިދާޅުވެފައި އޮތީ ފައިސާ ޗާޕު ކުރުމުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ވެއްޓޭނީ ފުން އަނދަވަޅަކަށް ކަމަށެވެ.

ފައިސާ ޗާޕު ކުރުން، ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ސިފަ ކުރެއްވީ ބިރުވެރި ކަމެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. ވިދާޅުވީ ފައިސާ ޗާޕު ކުރުމަކީ ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދުގެ ހަލާކު ކަމަށެވެ. ކުރީގެ ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހުގެ ވެރިކަމުގައި ފައިސާ ޗާޕު ކުރީ މަކަރުވެރި ގޮތަކަށް ކަމަށް ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ސިފަ ކުރެއްވި އެވެ.

އެކަމަކު، ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ އެ މުހިންމު ވައުދާ ހިލާފުވާން އެދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ ސަރުކާރުން ނިންމައި، އެކަމުގެ ރޭވުންތައް ރާވައި މަސައްކަތް ކުރަން މިހާރު ވަނީ ފަށައިފަ އެވެ. މިހާރު ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ނިންމީފައި އޮތީ 14 ބިލިއަނަށް ވުރެ ގިނަ ފައިސާ ޗާޕުކޮށްލުމަށެވެ. އެއީ މީގެ ކުރިން ދުވަހަކު ވެސް ޗާޕުކޮށްފައިނުވާ ރިކޯޑު މިންވަރެއްގެ އަދަދެކެވެ.

ޖަވާބެއް ދީ ބަލާށެވެ؛ މީ އަޅެ ވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ.؟ ނޫނީ ބަލާވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ؟

ރިޔާސީ އިންތިހާބުގައި ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ބޭނުން ކުރެއްވި ޕޯސްޓަރުތަކާއި ފޮޓޯތަކުން ފެންނަނީ، އެމަނިކުފާނަށްވުރެ ކުރީގައި އަދި ބޮޑުކޮށް ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން ހުންނެވި މަންޒަރެވެ. ކެމްޕެއިނު ތެރޭގައި ތަރުކާރުކޮށް އެންމެ ގިނައިން ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ވެވަޑައިގެން ވައުދަކީ ރައީސް ޔާމީން މިނިވަންކޮށް އިންސާފު ހޯއްދަވައިދެއްވުމެވެ. ވެރިކަމާ ހަވާލުވެވަޑައިގަތުމުގެ ދެ ދުވަސް ކުރިން ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ވިދާޅުވީ އެމަނިކުފާނު ވެވަޑައިގެންނެވި ވައުދުތައް، އެ ވައުދެއް ވެވަޑައިގެންނެވި ގޮތަށް ފުއްދަވާނެ ކަމަށެވެ.

އެކަމަކު މިއަދު ރައީސް މުއިއްޒުގެ ވެރިކަމަށް 16 މަސް ފާއިތުވިއިރު ވެސް ރައީސް ޔާމީން ގެންދަވަނީ، ރިޝްވަތު ނެގުމާއި މަނީ ލޯންޑާ ކުރުމުގެ ކުށެއްގެ ތުހުމަތަށް ކޯޓަށް ދަމަމުން ނެވެ. ރައީސް ޔާމީން ކުށްވެރިއެއްގެ ގޮތުގައި، ހުކުމެއްގެ މަތީގައި ހުންނެވި ނަމަވެސް، އެއީ ސިޔާސީ ހުކުމެއް ކަމަށާއި އެ ހުކުމް ކުރީ ރައީސް ޔާމީން ސިޔާސީ މައިދާނުން އެކަހެރި ކުރުން ކަމަށް ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ކެމްޕޭނު ތެރޭގައި ވިދާޅުވި އެވެ. ރައީސް ޔާމީންގެ އެއްވެސް ކުށެއް ނެތް ކަމަށް ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް އޭރު ވިދާޅުވި އެވެ. ސަރުކާރުން މިހާރު ބުނަނީ "ރައީސް ޔާމީންއާ ގުޅިގެން ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް ވެވަޑައިގެންނެވި ވައުދު އެއޮތީ ފުދިފައި" ކަމަށެވެ.

މި ފަދަ ކިތަންމެ ސިޔާސީ ދޮގެއް ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސްގެ ފުށުން ފެންނަން އެބަހުއްޓެވެ. ކޮނުނުކޮނުނުހެން ގިނަވާނީ ފަހެވެ. މި ހިސާބުން މި ވަގުތަށް ކުރުކޮށް ލާނަމެވެ.

ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ 7 ވަނަ ރައީސް މަނިކުފާނުގެ އަމަލުތަކުން ދިވެހި ޖުމްހޫރީ ދައުލަތުން، ރައްޔިތުންގެ ވެރިކަމެއްގެ ސިފަ މިހާގެއްލިއްޖެ އެވެ. ތިބާގެ ވެރިކަމުގެ ފަސް އަހަރުގެ ދައުރަކީ ރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރީ ވެރިކަން ބަރުބާދުކޮށް "ފުޑާލަން" ޖެހޭ ދައުރެއް ނޫނެވެ.

ޖަވާބެއް ދީ ބަލާށެވެ؛ މީ އަޅެ ވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ.؟ ނޫނީ ބަލާވެރިކަމެއް ހެއްޔެވެ؟

ޖަވާބަކީ ބަލާ ވެރިކަމެއް ނަމަ އަދި އެއް ވާހަކަ އެވެ.

ބަލާވެރިކަމުން މިންޖުކޮށް، ދޭ އެއްޗަކީ ދުއާއެވެ. ދުއާއަކީ ވަރަށް ބާރުގަދަ ހަތިޔާރެކެވެ. އެކަލާނގެ ކަމަކަށް އިރާދަކުރައްވައިފި ނަމަ، ވަހީކުރައްވާނީ "ވާށޭ"އެވެ. އެ ހިނދުން އެކަމެއް ވެދާނެތެވެ. ބަލާވެރިކަމުން މިންޖުވުމަށް މި މާތް މަހުގައި އެދި ދަންނަވާށެވެ.