މަލްޓި ޕާޓީ ސިސްޓަމްގެ ތެރެއިން ރާއްޖޭގައި ރިޔާސީ އިންތިހާބު ބާއްވަމުން ގެންދާތާ 15 އަހަރު ވެގެން ދިޔައިރު ރައްޔިތުންގެ ވޯޓަކުން ހަތަރު ސަރުކާރެއް ބަދަލުވެގެން ހިނގައްޖެއެވެ.

އެގޮތުން އެ އިންތިހާބުތަކަށް ފަހު އައްޔަން ކުރެވުނު ވެރިންގެ ވެރިކަމުގެ ފުރަތަމަ ދުވަސްކޮޅަކީ ގައުމު ނިކަން ހަމަ ހިމޭންވެ ރައޔްިތުންނާ ސަރުކާރުތަކަށްވެސް ހަމަ ނޭވާއެއް ލާން ފުރުސަތު ލިބިގެން ދިޔަ މާޒީގެ ދުވަސްތަކެކެވެ.

ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު އާ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންއާ ރައީސް އިބްރާހިމު މުހައްމަދު ސޯލިހުގެ ވެރިކަމުގައި ވެސް ހިނދުކޮޅަކަށް ނަމަވެސް ގައުމުގައި ހިމޭންކަން އިހުސާސު ކޮށްލަން ވަގުތު ލިބުނެވެ.

އެހެންކަމުން 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހު ރައްޔިތުން ނިންމި ވެރިކަމާ އެކު 17 ނޮވެމްބަރުގައި ހުވާ ކުރެއްވި ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ ވެރިކަމުގެ ވެސް އެފަދަ މަޑު މައިތިރި ހަމަ ޖެހޭ ދުވަސްކޮޅެއް ލިބިގެން ދާނެ ކަމަށް ގަބޫލުކުރެވުނެވެ. ނަމަވެސް ކަންވީ މުޅިޔަކުން އެހެންނެކޭ ދެންނެވޭކަށް ނެތެވެ.

ރައްޔިތުންގެ ތަނަވަސް އަޣްލަބިއްޔަތަކުން ހޮވުނު ވެރިއެއްގެ ވެރިކަމެކޭ ބުނާން ވެސް ކައިރިވެސް ނުވާކަހަލަ މަންޒަރުތަކެވެ.

ނިމިދިޔަ ސަރުކާރުގެ ފުރަތަމަ 100 ދުވަސް ނިމިގެން ދިޔައިރުވެސް އޭރު އަދި ކަންކމުގައި ރައްޔިތުންގެ ފާޑުކިޔުމެއް މާ ބޮޑަކަށް ނެތެވެ. ނަމަވެސް މި ފަހަރު މިއޮތީ ދިމާ އިދިކޮޅަށެވެ.

އާ ސަރުކާރުގެ ފުރަތަމަ 100 ދުވަސް ހަމަވިއިރު ދައްކަން އޮތީ ހުސް މައްސަލައެވެ.

ރައީސް ޔާމީން ޕާޓީއާ ފެއަށް ޖެހެން މަޖުބޫރުވުމާއި ރިޔާސީ ވައުދާ އެއްގޮތަށް އެމަނިކުފާނު މިނިވަން ނުކުރުމުގެ މައްސަލައެވެ. އިންޑިއާއާ ޖެހުނު ހާރިޖީ ބޮޑު މައްސަލައެވެ. ކުރީ ސަރުކާރުން ދޭން ނިންމި ފްލެޓުތައް ހަވާލުނުކުރާތީ މެދުނުކެނޑި ކުރަމުންދާ މުޒާހަރާތަކާ ސަރުކާރަށް އަމާޒުކުރަމުންދާ ނުރުހުމުގެ ބަސްތަކެވެ. މިނިވަން ނޫސްވެރިކަމެއް ހޯދައިދޭނެކަމަށް ވައުދުވެ ވަޑައިގެން ނަމަވެސް ނޫސްތަކަށް ފިޔަވަޅު އެޅުމެވެ. ވަޒީރުންނަށް ރުހުން ނުލިބުމުންވެސް ޗެލެންޖު ކޮށް އަނެއްކާވެސް މަޖިލީހަށް އަނބުރާ ނަންތައް ފޮނުވާ ގައުމާ މަޖިލިސް ވެސް ހަލަބޮލި ކުރާ މަންޒަރެެވެ. ކޫއްޑޫ ހުއްޓުވާލާފައި މަސްވެރިން ކުރި މުޒާހަރާ އަދި ތިން މަސް ނުވަނީސް ރައީސް އަޒުލު ކުރަން އިދިކޮޅުން ފެށި މަސައްކަތެވެ. އިގްތިސޯދު އަނދަވަޅުގައޭ ބުނެ ނަމަވެސް ގުރޫޕު ޖަހާލާފައި ޕިކްނިކު ދާ އުސޫލުން ބޭރުގައުމުތަކަށް ސަރުކާރުގެ ވަފްދުތައް ރައީސް އަރިހު ދާ ތަނެވެ.

ހައްތަހާވެސް ކަންބޮޑުވުމާ ހާސްކަމެވެ. ނަމަވެސް ވެރިންގެ ވާހަކަ ވަރަށް ތަފާތެވެ. ވަރަށް ކޫލްއެވެ. ކަމެއް ވާހެން ވެސް އެބޭފުޅުންނަށް ހީނުވެއެވެ.

ރައީސް ޔާމީން މިނިވަން ކުރުމަށް ގޮވާލައި ކުރި މުޒާހަރާތަކުގައި އަމަލީ ގޮތުން ކުރިން ބައިވެރިވެވަޑައިގެންނެވި ރައީސް މުއިއްޒަށް ރިޔާސީ އިންތިހާބުން ކާމިޔާބު ލިބުމާއެކު އެދިވަޑައިގަތީ ރައީސް ޔާމީން މިނިވަން ކުރަން އެދި މުޒާހަރާ ނުކުރުމަށެވެ. މިކަމުގައި ދެން އުފެދުނީ ހިޔާލު ތަފާތުވުމާ ދެބަސްވުމެވެ.

ރައީސް ޔާމީން މިނިވަންކުރަން ގޮވާލާ މުޒާހަރާ ނުކުރަން ގޮވާލުމަށް ފަހު ރައީސް މުއިއްޒު ވަނީ އަމިއްލަ ފުޅު ސަރުކާރުގައި މުޒާހަރާ ކުރުވަފައެވެ. މަޖިލީހާ ދެކޮޅަށެވެ. ތިން ބާރުވަކިވެފައި އޮތް ނިޒާމެއްގެ ތެރެއިން ވެރިކަން އޮތް އިރު މިއީ ލަދު ހުތުރު ކަމެއްކަމަށާ މިއީ އެއް ބާރުން އަނެއްބާރަށް އެރުން ކަމަށް ގާނޫނީ ބޭފުޅުން ތަކުރާރުކޮށް ވިދާޅުވަމުން ގެންދެވިއެވެ.

ރައީސް މުއިއްޒުގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް ވައުދަކީ ދެ ހެލިކޮޕްޓަރާއި ޑޯނިއާ މަތިންދާބޯޓު ދުއްވަން ތިބި އިންޑިއާ ސިފައިން ރާއްޖެއިން ބޭލުމެވެ. ވެރިކަމުގެ ފުރަތަމަ ދުވަހު ވެސް އެމަނިކުފާނު އެ މަސައްކަތް ފެއްޓެވި އެވެ.

އެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ދަނިކޮށް އިންޑިއާގެ ބޮޑުވަޒީރު ނަރެންދުރަ މޯދީއަށް ޔޫތު މިނިސްޓްރީގެ ތިން ނައިބު މިނިސްޓަރަކު މަލާމާތް ކުރުމުން ފެށުނީ ބޮޑު މައްސަލަގަނޑެކެވެ. އިންޑިއާގެ ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ރާއްޖެ ބޮއިކޮޓް ކުރަން ކެމްޕެއިނެއް ފަށައި، އެ ގައުމުގެ ފިލްމީ ތަރިން ވެސް އެކަމުގައި ބައިވެރިވިއެވެ.

އެ މައްސަލަގަނޑު ބޮޑުވެ، ދެ ގައުމުގައި ތިބި ދެ ސަފީރުންވެސް ދެ ގައުމުގެ ފޮރިން މިނިސްޓްރީއަށް ހާޒިރުކުރިއެވެ. ކުޅިބަލަން ތިއްބާ ދެން މިވީ ގޮތަކީ ކޯ ގްރޫޕެއްގެ ނަމުގައި މަޝްވަރާތަކެއް ކުރަން ފަށާ ވަކި ތާރީޚެއްގައި މިހާރު ރާއްޖޭގެ ތިބި އިންޑިއާ ސިފައިން ބޭލުމަށް ފަހު "ވެލް ޓްރެއިންޑް ޓެކިނިކަލް" ނުވަތަ ސިވިލް އިންޑިއަނުން ފޮނުވާން ދެ ގައުމުން ވެސް އެއްބަސްވީއެވެ. އެހެންކަމުން ނަމުން އިންޑިއާ ސިފައިން ބާލަނީއެވެ. ނަމަވެސް ކަމުން ބާލަނީ އެމީހުންގެ ޔުނިފޯމެވެ.

ކުރީ ސަރުކާރުން ހިންގި ބޯހިޔާވަހިކަމުގެ ސްކީމުގެ ދަށުން ދޫކުރި ފްލެޓުތަކާއި ގޯތިތައް ދޫކުރުމަކީ ރައީސް މުއިއްޒުގެ އެންމެ ބޮޑު ވައުދެވެ. ތަކުރާރުކޮށް ވިދާޅުވެފައި ވަނީ ފްލެޓާއި ގޯތިތައް ލިބުނު މީހުންނަށް ފްލެޓާއި ގޯތި ދޫކުރާނެ ކަމަށެވެ.

ރައީސް މުއިއްޒު ވެރިކަމަށް ވަޑައިގަތް ފަހުން ފްލެޓުތަކުގެ މައްސަލަ އެންޓި ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނުން ބަލަން ފެށި އެވެ. އެއާއެކު ފްލެޓު ލިބުނު މީހުން ކަންބޮޑުވެ، ފްލެޓުތައް ދޫކުރަން އެދި މުޒާހަރާ ކުރަން ފެށިއެވެ.

މިކަމުގައި އެންމެ ބޮލަށް ތުރާވާ ކަމަކަށްވީ ރައީސް މީހާއާ ރައީސް މީހާގެ ވަޒީރުގެ ބަސް ދިމާނުވުމެވެ. ވަޒީރު ހައިދަރުގެ ބަސް މަޖީދީ މަގުން ވަޑައިގެންނެވިއްޔާ ރައީސް މުއިއްޒުގެ ބަސްފުޅު ވަޑައިގަންނަވީ ޗާދަންނީ މަގުން ގޯޅި އަޅުއްވައިގެންނެވެ.

ރައްޔިތުން ތިބީ ވާނުވާގައެވެ. ގޯއްޗާ ފްލްެޓު ދިނުމުގައި ކޮރަޕްޝަން އޮތް ކަމަށް ވެރިކަން ބަދަލުވުމާ އެކު ކުއްލި އަކަށް ގަދަ ނިދިން ހޭލެވުނު އޭސީސީއަށް ފަހުމުވެގެން ބައެއް މީހުންނަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ނުދޭން ވަނީ އަނގާފައެވެ.

ރައީސް މުއިއްޒު އެކަމާ ގުޅިގެން ދެން ވެވަޑައިގެންނެވި ވައުދަށް ވާނީ ކިހިނަކުންތޯ ބަލަން ނިކަން ގާތުން ޖެހެއެވެ.

ގާނޫނު އަސާސީގެ ބުނެފައިވާ ގޮތުން ކެބިނެޓު އައްޔަން ކުރުމަށްފަހު ވަޒީރުންނަށް ރުހުން ދިނުމަށް ހަތް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ރައްޔިތުންނަށް މަޖިލީހަށް ފޮނުވަންޖެހެ އެވެ. ނަމަވެސް ވަޒީރުން ހަވާލުވާ ވުޒާރާތަކުގެ މަސައްކަތްތައް ބަޔާން ނުކުރާތީ މަޖިލީހުން އޮތީ ރުހުން ދިނުމުގެ މަސައްކަތް މަޑުޖައްސާލާފައެވެ.

އެއަށް ފަހު ރުހުން ދިން އިރު ތިން ވަޒީރަކަށް ރުހުން ދީފައިނުވެއެވެ. އެއާއެކު ދެން ފެނުނީ އަނެއްކާވެސް ރައީސް މުއިއްޒު ަމޖިލީހަށް ގޮން ޖެއްސެވި މަންޒަރެވެ. އަލުން ހަމަ އެ ތިން ބޭފުޅުންގެ ނަން ފޮނުއްވީއެވެ. މިއީ ވެސް ވާ މަޖާ ކަމެކެވެ. މިކަމާ ވެސް ދެން ވާނެ ގޮތެއް ބަލަން ޕޮޕް ކޯން ތައްޓެއް ހިފައިގެން ނަމަވެސް އިންނަން ޖެހެއެވެ.

ވެރިކަން ހިންގާ ކޯލިޝަނުގެ ޕްރައިމަރީއަށް މެންބަރުން ތައްޔާރުވަމުން ދަނިކޮށް ގިނަ ކެންޑިޑޭޓުންނަށް ޝޮކެއް ލިބުނީ އޭގެ ތެރެއިން ވަރަށް ގިނަ ބަޔަކަށް ބައިވެރިނުވެވޭނެ ކަމަށް ޕާޓީގެ ލީޑާޝިޕުން ނިންމުމުންނެވެ.

ޕްރައިމަރީގައި ބައިވެރިވާން ފުރުސަތު ނުދިނީ ޕާޓީގެ ތެރޭގައި ފިތުނު އުފެދޭ ގޮތަށް މަސައްކަތްކޮށްފައިވާތީ އާއި ޕާޓީއަށް އެކަށީގެންވާ ހިދުމަތެއް ކޮށްދީފައިނުވާތީ ކަމަށް އެ މެންބަރުންނަށް ފޮނުވި ސިޓީތަކުގައި އޮތްިއރު އެކަމާ ނުރުހިގެން އެތައް ބައެއްގެ ތާއީދު ސަރުކާރަށް ވަނީ ގެއްލިފައެވެ. އަދި މިހާރު ޓިކެޓު ދީފައި ސަރުކާރުގެ މެމްބަރުން ތިއްބާ ރައީސް އަމިއްލަ ކެންޑީޑޭޓުން ނެރެގެން ތާއީދުކުރާ މައްސަލަވެސް އޮތީ ނުހަނު ބޮޑުވެފައެވެ.

މި ސަރުކާރު ވެރިކަމަށް އައީ މަސްވެރިންގެ ބޮޑު ތާއީދަކާއެކު އެވެ. ނަމަވެސް ކުޑަ ދުވަސްކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި މަސްވެރިންގެ ފަރާތުން ސަރުކާރަށް އޮތް ތާއީދު އަނބުރާ ގެންގޮސްފިއެވެ.

މަސްވެރިންގެ ނުރުހުމާއި ރުޅިވެރިކަން ސަރުކާރަށް އަމާޒުވީ މަސް ގަތުމަށްފަހު ދޭންޖެހޭ ފައިސާ ދިނުން ލަސްވުމެވެ. މަސްވެރިންނަށް ދޭންޖެހޭ ފައިސާގެ ތެރެއިން ބައެއް މިދިޔަ ހަފުތާގައި ދިނުމުގެ ކުރިން މަސްވެރިން ތިބީ މަހަށް ނުކުތުން ހުއްޓައިލުމަށް ފަހު ކޫއްޑޫގައި މުޒާހަރާ ކުރާށެވެ. މުޒާހަރާ މެދު ކަނޑާލީ މި ހަފްތާ ނިމުުމުގެ ކުރިން ވަކި އަދަދަކަށް ފައިސާ ދޭނެ ކަމަށް ސަރުކާރުން ބުނުމުންނެވެ. ނަމަވެސް ސުވާލަކީ އެކަން އެހެން ކުރެވިދާނެ ބާއެވެ. އެހެނީ ދައްކަނީ އިގްތިސޯދު ބްލީޑޫވާ ވާހަކަވީމައެވެ.

ދެން އޮތީ އަޑު ހަރުކޮށް ދައްކާ ވާރުތަވީ ދަރަނީގެ ވާހަކައެވެ. ރައްޔިތުންނަށް ދަރަނީގެ ބިރުވެރިކަން ދައްކަމުން ވެރިން ގެންދަވަނީ ރައްޔިތުންގެ ފައިސާގައި އައްޔާޝީ ކުރަމުންނެވެ. އެކި ކަރަތަކަށް ގުރޫޕު ޖަހާލާފައި ދަނީ އަލަތު ކައިވެންޏަކަށް ހަނީ މޫނަށް ދާ އުސޫލުންނެވެ.

އެހެންކަމުން ސަރުކާރަށް 100 ދުވަސް މި ހަމަވީ ރައްޔިތުންނަށް ހަމަޖެހުމުގެ ނޭވާއެއް ނުލެވި އެވެ. މި ކުރު މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ދިމާވި މައްސަލަތައް ބައިވަރެވެ. ރައްޔިތުން ކަންބޮޑުވުން ފާޅު ކުރަންޖެހުނު ކަންކަން ގިނަ އެވެ. މި ސަރުކާރު ވެރިކަން ކުރަން ފަސް އަހަރު އަދި ކުރިއަށް އޮތީ އެވެ. އެހެންކަމުން ރައްޔިތުންގެ އިހުސާސްތަކަށް ބަލައި، މައްސަލަތައް ހައްލު ކުރަމުން، ވެފައި އޮތް ވައުދުތައް ފުއްދަމުން ދިއުން މުހިންމެވެ. ނޫން ނަމަ ދުވަހަކު ވެސް ގައުމުގައި ހަމަޖެހުމެއް ނޯންނާނެއެވެ.