އިލްމު އުނގެނުން ނުވަތަ ކިއެވުމުން ވަޒީފާ ލިބޭ ނިޒާމު ތަރައްގީވެގެން އަންނާނީ ރައީސް މުހައްމަދު މުއިއްޒުއާއި އޭނާގެ ވަށައިގެންވާ ސިޔާސީންގެ މެދުގައި އޮތް ކޯޅުންގަނޑެއްގެ ތެރެއިން ކަމުގައި ބުނަން މި ސަރުކާރުން މަސައްކަތް ކުރާތާ ދުވަސްތަކެއް ވެއްޖެއެވެ.

އެއް ސަބަބަކީ މުއިއްޒުގެ ސަރުކާރުގައި "ނުކިޔަވާ ސަންގޮހޮރުން" ގިނަ ވުމެވެ. މިސާލުތައް ބައިވަރެވެ. ލިސްޓްކުރަން ތިޔަ ބޭފުޅުންނަށް ދޫކޮށްލާނަމެވެ.

ދެވަނަ ގޮތަކީ އިލްމު ހޯދުމާއި ކިޔެވުމާއި އުނގެނުމަކީ މުއިއްޒުގެ ސަރުކާރުން މާކަ އިސްދޭ ކަމަކަށް ނުވުމެވެ. މިހެން މިދެންނެވީ ކިޔެވުމަކީ މުހިއްމު ނޫން ކަމެއްކަމަށް މި ސަރުކާރުގެ ވެރިން ފާޅުގައި ވިދާޅުވާތީ އެވެ.

މިފަހުން ބޭއްވި ޕީއެންސީ ހަރުގެ ޖަލްސާގައި އިލްމެއް ހިލްމެއް ނެތް މީހެއް ކަމަށް މިއަދު ރަށުތެރޭގައި ގޮވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް އަބްދުއްރަހީމް އަބްދުﷲ ވިދާޅުވީ އޭނާއަކީ ނުކިޔަވާހުރި މީހެއް ކަމަށެވެ. ދެން ޖަލްސާގެ ބައިވެރިން ގާތު އޭނާ ވިދާޅުވީ " ނުކިޔެވިޔަސް" ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސްގެ މަގާމުގައި މިއަދު ހުރީ އޭނާ ކަމަށެވެ. ތެދެކެވެ، އަދުރޭގެ އަމިއްލަ އިއުތިރާފުން ވިދާޅުވާ ފަދައިން އޭނާ އަކީ ނުކިޔަވާ ހުރި "ސިޔާސީ ސަން ގޮހޮރެ" ކެވެ. އެހެނަސް އެއީ ދެން މާ ގަދަވެފައި ނުކިޔަވަން މީހުނަށް ހިތްވަރު ދޭން ޖެހޭ ސަބަބެއް ނޫން ކަމަށް ދެކޭ މީހުން އެ ޖަލްސާގައި ވެސް ތިއްބެވެ.

މި ދެންނެވި ޖަލްސާގައި ބައިވެރިވި މީހަކު ބުނީ އަދުރޭއަށް ތައުލީމެއް ލިބިފައި ނެތުން އެއީ ދެން އެވާހަކަ މާ އަޑު ހަރުކޮށް ކަރަށް ބާރުލާ ފަހުރުވެރިވެ ގޮވާވަރު ވާހަކައެއް ނޫން ކަމަށެވެ. އޭނާ ބުނީ ކިޔަވައިގެން ނޫނީ ރަގަޅު ވަޒީފާ ގަޑެއް ހޯދަން އުދަގޫވާނެ ކަމަށް ދަރިން ނަށް ވިސްނާއި ދެމުންދާ މުޖްތަމައެއްގައި ނުކިޔަވާ މީހަކަށް ރައީސް މުއިއްޒު "ހިތާ ވެގެން މަގާމެއް ދިނުން" އެއީ އަދި މުޅިން އެހެން ހާލަތެއް ކަމަށެވެ.

އެއީ ހައިރާން ވާޖެހޭ ވެސް ކަމެއް ވެސް ނޫނެވެ. ސަބަބަކީ ކިޔަވައިގެން ތިބި ރަގަޅު ޖީލެއް އޮއްވާ މީހުން މެރުމާއި ޒިނޭ ކުރުމާއި އަންހެނުންގެ އިއްފަތްތެރިކަން ފޭރިގަންނަ މީހުންނާއި މި ނޫން ވެސް ޖިނާއީ އެތައް ކުށެއް ކޮށްފައިވާ މީހުން ހިމެނޭހެން އިލްމީ ހަމައެއް ލަމައެއް ނެތް އެތައް ބަޔަކަށް ވަޒީފާ ދިނުމަކީ މުއިއްޒުގެ ހާއްސަ ސައުގެއް އޮތް ކަމެއްކަން މިއަދު ޔަގީން ވުމެވެ.

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ވަޙީބާވާލެއްވިފައިވަނީ އުނގެނުމާ ބެހޭގޮތުންނެވެ. އެއީ އަލްޢަލަޤް ސޫރަތުގެ ފުރަތަމަ އާޔަތެވެ.”اقْرَأْ “ކިޔަވާ ވިދާޅުވާށެވެ.

އެހެން ކަމުން އުނގެނުމާއި ދެކޮޅަށް ހިތްވަރު ލިބޭގޮތަށް އަދުރޭގެ ވާހަކަ ތަރުތީބުކޮށް އަދި ކިޔަވައިގެން ތިބި އިލްމީ މީހުން ތިއްބާ ރާއްޖޭގެ އިގްތިސޯދުގެ މައި ދޮރާށި ނުކިޔަވާ ހުރި އަދުރޭގެ ދަރިއަކަށް މުއިއްޒު "ހިތާ ވެގެން" ވެދުން ކުރުމަކީ މި ރާއްޖޭގެ މުޅި ތައުލީމީ ނިޒާމަށް ފުރައްސާރަކުރުން ނޫން ދެން ކޮންމަކެއްތޯ އެވެ. ނަތީޖާ އަކީ މުއިއްޒުގެ މުޅި ސަރުކާރު "ބުއްދީގެ މަގުންއެއްކިބާ" ވުމެވެ.

ނުކިޔަވާ ބައިގަނޑަކަށް ސަރުކާރުގެ ވަޒީފާ ދިނުން ނޫންގޮތެއް މިއަދު މުއިއްޒުއަށް ނެތުމުގެ ނަތީޖާ އަކީ ބަހަނާއެއް ދައްކައިގެން ދިފާއީ ބާރުގެ ތެރެއަށް "އަދުރޭ ފިކުރުގެ" މީހުން ވައްދަން ޖެހޭ ސަބަބެއް ނޫނެވެ. ދިވެހި ސިފައިންނާއި ފުލުހުންގެ ވަޒީފާއަކީ މިއަދު މިގައުމުގައި އޮތް އެންމެ ހަރުދަނާ ވަޒީފާ އެވެ. މިގައުމަށް އަދި އަމިއްލަ ފަރުދަކަށް ކަމެއްވިއަސް ހަށި ފޮޅާލައިފައި އެންމެ ފުރަތަމަ އެކަމަކަށް ހާޒިރުވާނީ ފުލުހުންނާއި ސިފައިންގެ ހުވާކޮށްފައިވާ މީހުން ނެވެ.

ދިފާއީ ސަފުތަކަށް ނުކިޔަވާ ކުދިން ލުމަށް "މުއިއްޒު ގަޔާވުމުން" އެކަމާއި ދެކޮޅަށް ވާހަކަ ދެއްކި މީހަކު ބުނީ ރައީސްގެ ވާހަކަ ތަކަކީ ވަރަށްދެރަ ތައުލީމީ ޒަމާނަކާއި ގުޅުން ކުޑަ ވާހަކަ ތަކެއް ކަމަށެވެ. މިއަދުގެ ހަގީގަތަކީ ގިނަމީހުން ދަރިންނަށް ތަޢުލީމު އުނގަންނައިދެނީ ކިޔަވާނިންމުމަށްފަހު އެކުދިންނަށް ރަނގަޅު އާންމުދަނީއެއް ލިބޭ ވަޒީފާއެއް ހޯދައިދީ އެކުދިންނާއި އެކުދިންގެ އާއިލާ (މައިންބަފައިން ހިމެނޭހެން) ބެލެހެއްޓުމަށް އެކަށޭނެ ވަޒީފާއެއްގެ އުންމީދުގައި ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް ނުކިޔަވާ ދަށް ނަތީޖާއެއް ކޮޑު އަޅައިގެން މަދަރުސާ ނިންމާ ކުއްޖާގެ މައިބަފައިންގެ ބޭސްފަރުވާގެ ޚަރަދުތައްވެސް ބެލެހެއްޓުމުގެ ފުރުސަތާއި އެކު " ނަތީޖާ ދަށް ދަރިވަރުން ޕޮލިހާއި ސިފައިންގެއަށް"  މި ޕޮލިސީގެ ސަބަބުން ބައެއް މައިންބަފައިނަށް ހިތްވަރު އެ ލިބެނީ ދަރިން ނުކިޔަވާ އަދި ތައުލީމީގޮތުން ދަށް ވުމުން ދެރައެއް ނެތް ކަމަށެވެ.

ނަތީޖާ ދަށް ނުކިޔަވާ މީހުންނާއި "މުއިއްޒު ހިތާ ވުމާއި" ދެކޮޅަށް ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށް ވާހަކަ ދެއްކި ތައުލީމީ ދާއިރާގެ ހިދުމަތްތެރިއަކު ވިދާޅުވީ މައިންބަފައިން ސްކޫލަށްފޮނުވީމާ ސްކޫލަށްނުގޮސް ގުރޫޕް ހަދައިގެން ޑްރަގްނަގާ މާރާމާރީ ހިންގަމުންދާ ކުދިންގެ ނަތީޖާ ހަޤީގަތުގައި ވެސް ދަށްކަން ފާހަގަ ވާކަމަށެވެ.

ގިނަފަހަރު އެކުދިން އޭ ލެވެލްވެސް ނުހަދާނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. އެކަމަކު އެކުދިން ގޭންގްތައް ހިންގާށާއި ޑްރަގް ވިޔަފާރިކުރަން ވަރަށްމޮޅު ކަމަށް ނޫސްތަކުގައި ފޮޓޯއާއިއެކު އާއްމުކުރާ ހަބަރުތަކުން ފާހަގަވާ ކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން އެކުދިން ގޭންގްތައް ހިންގަންށާއި ޑްރަގް ވިޔަފާރިކުރަމުން އަންނަނިކޮށް ނުކިޔެވިޔޭ ކިޔާފައި އޭނާ އާއި އޭނާގެ މުޅިއާއިލާގެ ޒިންމާ ސަރުކާރުން އުފުލާފައި މުޅިއާއިލާއަށް މެޑިކަލް ހިލޭދީފާ ދިފާއީ ބާރުގެ ސަފުތަކާއި ގުޅުވާ ލުމަކީ އަލިފާނަށް ދަރު އެޅުން ކަމަށެވެ.

ތެދެކެވެ. ކޮންމެ މަޔަކާއި ބަފަޔަކު ވެސް އެމީހުންގެ ދަރީންނާ މެދު އުންމީދުތަކެއް ކުރާނެ އެވެ. ދަރިންގެ މުސްތަގުބަލާ މެދު ހުވަފެންތަކެއް ދެކެ އެވެ. އަދުރޭ އޭނާގެ ދަރިފުޅާ މެދު ތަފާތު އުންމީދެއް ކުރުން އެއީ އަދި މުޅިން އެހެން ވާހަކަ އެކެވެ.

ޕީއެންއެފްގެ ޖަލްސާގައި ރޭ ވާހަކަދައްކަވަމުން ރައީސް ޔާމީން ވިދާޅުވި ފަދައިން ސިފައިންނާއި ފުލުހުންގެ ހިދުމަތަކީ މިއަދު ރާއްޖޭގައި އެންމެ ވަރުގަދަ ދެ އިދާރާ އެވެ. އެހެންކަމުން އެ ތަންތަނަށް ބޭނުންވާނީ ރަނގަޅު ނަތީޖާ ނެރޭ ކުދިން ނެވެ.

އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވި ފަދައިން ފުލުހުންނާއި ސިފައިންނަކީ ވަރަށް ޒިންމާދާރު އަދި ސްޓްރެޓެޖިކް މަސައްކަތްތަކެއް ގައުމުގެ ދިފާއުގައި ކުރަމުންދާ ބައެކެވެ. އެހެންކަމުން އެ ތަންތަނަށް ހޯދަންވާނީ އިލްމީ ގާބިލް މީހުން ނެވެ. އަދި ރައީސް ޔާމީން ރޭ ވިދާޅުވި ފަދައިން ސިފައިންނާއި ފުލުހުންނަކީ އަބަދު މަގުމަތީގައި އެނބުރެންޖެހޭ ބައެއް ކަމަށް މުއިއްޒު ވެސް ދެކިގެން ނުވާނެ އެވެ.

ރޭގެ ޖަލްސާއިން އަދި އެއް ވާހަކަ އެވެ

ކުރީގެ ނައިބު ރައީސް ޑރ.ޖަމީލް ވިދާޅުވި ފަދައިން މުއިއްޒު އަކީ ނުބައި ބެލެނިވެރިކަމުގެ ހެއްކެވެ. ޖަމީލު އިތުރަށް ވިދާޅުވީ މި ސަރުކާރުގެ ވަޒީރުންގެ މަޖިލީހުގެ 20 އަކަށް ޕަސެންޓު ފިޔަވާ ދެން ތިބީ މީހުން ބޭނުންނުކުރާ މުދަލުގެ ގޮތުގައި ތިއްބެވި ބޭފުޅުން ކަމަށެވެ. އެހެނީ މިފަދަ ޖާހިލުން ބޮޑަތި މަގާމުތަކަށް އައުމަކީ ގިޔާމަތުގެ އަލާމާތެކެވެ

އެހެނީ މިއަދު ނަތީޖާ ދަށް ނުކިޔަވާ މީހުންނާއި މުއިއްޒު ހަމަ ހިތާ ވަނީ އެވެ! އެކަންވާރެއްގައި ހުރި އެއްޗެއް ނޫނީ އެކަންވާރަކުން ނުނުކުންނާނެ އެވެ. ތެދެކެވެ. "ބޭތާބް ހޭ ޛައުޤު އާގީ ކާ" އެވެ. މާނައަކީ އުނގެނުމުގެ މަސައްކަތުގެ އެދުން، އޭނާ މުއިއްޒު ވަނީ ވަރުބަލިކޮށް ހިތަށް ހަމަޖެހުން ލިބުމުން މަހްރޫމުކޮށްލާފަ އެވެ.

މި ހިސާބުން އުފެދޭ ސުވާލަކީ އިލްމީ ތަފާތު ރޮނގުރޮނގުގައި އިލްމު އުނގެނި ކުރިއަށް ދާން، ކީރިތި ޤުރުއާނު، އެފޮތް އެންމެ ފުރަތަމަ ބަލައިގަނެ ކިޔެވި ޖީލުތަކަށް ބާރުއަޅައި ހިތްވަރު ދިން އިރު، ފަހުގެ ޖީލުތަކުގެ މުސްލިމުން، ވަކިން ޚާއްސަކޮށް މުއިއްޒު ސަރުކާރުން އިލްމީ ރޭހުގައި ފަހަތަށް ޖެހުނީ ކީއްވެބާ އެވެ؟ މި ސުވާލާ ދޭތެރޭ ވިސްނާލުމަކީ މުހިއްމު ކަމެއްކަން ފާހަގަކޮށްލުމުގެ ގޮތުން މިސުވާލު އުފުލައި ލެވުނީ އެވެ..؟

މިކަމުގެ އެއް ޖަވާބީ ހައްލަކީ، އިންސާނާ އޭނާ ހެއްދެވި ފަރާތަށް ރުޖޫއަވުމެވެ. ނަތީޖާ ދަށް ނުކިޔަވާ މީހުންނާއި ހިތާ ނުވެ ފެޔަށް ޖެހުމެވެ.