ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީއަށް ބަލާއިރު، ދިވެހި ދައުލަތް  އެކަށައަޅައި ތަރުތީބުކޮށްފައި ވަނީ ތިންބާރު ވަކިކުރެވިފައިވާ ނިޒާމެއްގެ މައްޗަށެވެ. އެއީ އެއްބާރުން އަނެއް ބާރުގެ މައްޗަށް ފާރަވެރިވެ ޖަބާބުދާރީކުރުވުމަށެވެ. ގާނޫނީ ތަރަހައިގެ ތެރޭގައި ދައުލަތް ހިފެހެއްޓުމަށް ބާރުއެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ.

މިގޮތުން ގާނޫނުއަސާސީގެ 6 ވަނަ މާއްދާއިން ވެރިކަން ހިންގުމުގެ ބާރު ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާއާ ހަވާލުކޮށްފައިވާއިރު، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާއާއި އޭނާގެ ސަރުކާރު ޖަވާބުދާރީކުރުވުމުގެ ޒިންމާ ގާނޫނުއަސާސީގެ 70 ވަނަ މާދާގެ (ށ) ގެ (3) ވަނަ ނަންބަރުން ހަވާލުކޮށްފައިވަނީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހާ އެވެ.

ނަމަވެސް މި ދެންނެވި މަޖިލީހުގައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ކޮންޓްރޯލް ކުރައްވާ "ބޮޓުން" ތިބެގެން ސަރުކާރަށް ފާރަވެރި ވާނެ ގޮތެއް އަޅުގަނޑަކަށް ނުވިސް ނެއެވެ. 20 ވަނަ މަޖިލީހުގައި ގިނައިން ތިއްބެވީ ސިޔާސީ ގޮތުން ނޫކަށިފުރައިގެ މުއިއްޒުގެ ބޮޓުން ނެވެ.

މީގެތެރެއިން އެއް މެމްބަރަކީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ބާރަށު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަދި ވެރިކަން ކުރާ ޕީއެންސީގެ ޕާލިމަންޓްރީ ގްރޫޕުގެ ސީނިއާ ޑެޕިއުޓީ ލީޑަރު އިބްރާހިމް ޝުޖާއު އެވެ. އާންމު ނަމުން ނަމަ ބާރަށު ސުޖާއު އެވެ.

މީނާއަކީ މީނާގެ އައުވާނުންނާއި އެކު މުއިއްޒުއަށް "ސިޔާސީ ބުއްފުޅި" ޖައްސުވާ ދެއްވާ މީހެކެވެ. ހާއްސަކޮށް ބާރަށު ސުޖާއުގެ މައިގަނޑު މަސައްކަތަކަށް ވެފައި އޮންނަނީ މުއިއްޒުގެ އަގައިން ބަސް އިއްވުމެވެ. މުއިއްޒު ލިޔެ ފޮނުއްވާ ކޮންމެ އެއްޗެއް އެއްވެސް ޝަކުވާއެއް އަދި ސެންސަރު ކުރުމެއް ނެތި މީސް މީޑިއާ އަށް ދޫކޮށްލެއްވުމަކީ ޝުޖާއުގެ ސިޔާސީ ޒިންމާ އެވެ.

އަމިއްލަ ނަފްސުގެ މިނިވަންކަން ގެއްލި ސިޔާސީ "ރަންޑިއެއް"ގެ ގޮތުގައި މިހާރު އާންމުން ބަލައިގަނެފައިވާ ޝުޖާއަށް މުއިއްޒު ބައެއް ފަހަރު ދޯ ކާ ވެސް ދެއްވަ އެވެ.

މި ފަފަދަ އެއް މިސާލަކީ.....

ނިމުނު މަޖިލިސް އިންތިހާބުގައި ސުޖާއު ވަނީ އޭނާ އަށް ބާރަށު ރައްޔިތުން ތާއީދުކޮށްފި ނަމަ މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުންގެ މުސާރަ ކުޑަ ކުރައްވާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެފަ އެވެ. އަދި ބާރަށު މައިކަކީ މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުންގެ މުސާރަ ކުޑަ ކުރުމަށް އަޑު އުފުލާނެ މައިކް ކަމަށް ޝުޖާއު މަޖިލީސް ބަހުސް ގައި ވިދާޅުވި އެވެ.

ކޮންމެ އަކަސް ބާރަށު ދާއިރާ އިން ޝުޖާއު މަޖިލިހަށް އިންތިހާބު ކޮށްފި އެވެ. އެ ދާއިރާގެ ރައްޔިތުން އުންމީދަކަށް ވީ މަޖިލީހުގައި މިނިވަން ކަމާއިއެކު ބާރަށު މައިކުން އަޑު އިވޭނެ ކަމަށެވެ. އަދި މަޖިލިސް މެމްބަރުންގެ މުސާރަ ކުޑަ ކުރުމަށް ޝުޖާއު މަޖިލީހުގައި ބަސް ވިދާޅުވާނެ ކަމަށެވެ.

މަޖިލީހަށް އިންތިހާބުވެ، ބޭއްވެމުން ދިޔަ ޖަލްސާތަކުގައި ޝުޖާއުގެ އަޑު އިވެން ފެށި އެވެ. ބާރަށު މައިކް ގެ އަޑު ގަދަވާން ފެށި އެވެ. ނަމަވެސް ބާރަށު ދާއިރާ އަށް ޝުޖާއު ވީ ވައުދު ފުއްދަވަން މައިކް "އޮން" ކޮށްލުމާއި އެކު ސުޖާއުގެ ފޯނަށް އައީ ރައީސް މުއިއްޒުގެ މެސެޖެކެކެވެ.

އޭގައި އޮތީ މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުންގެ މުސާރަ ކުޑަ ކުރަން ވަކާލާތުކުރުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމަށެވެ. އެހެން ވެއްޖެ ނަމަ މަޖިލީހުގެ ސުޕަ މެޖޯރިޓީ ގެއްލި ދާނެ ކަމުގެ ބިރު އެބަ އޮތް ކަމަށެވެ. އެހެން ކަމުން މި ވަގުތަށް ޝުޖާއު އަށް މި ސަރުކާރަށް ކޮށްދެވޭނެ އެންމެ ބޮޑު އެއް ކަމަކީ ތެދުވެ ވަރަށް ބާރަށް މަޖިލީސް މެމްބަރުންގެ މުސާރަ ކުޑަ ނޫން ކަމަށް ވިދާޅުވެ ބަސް ބުނުމެވެ.

އަދި މިކަމުގެ މުގާބިލުގައި އެދި ވަޑައިގަންނަވާ ކަމެއް ދިމްޔާތަށް އައިސް "ރަމީ" އަށް ބައްދަލުކުރައްވައިގެން ކުރިއަށް ގެންދެވުމަށް ވެސް މެސެޖުގައި އެދިފައި އޮތެވެ.

ކަމަކު ދާކަށް ނެތެވެ. މި މެސެޖް ކިއުމަށް ފަހު ޝުޖާއު ހަތަރު އުދަރެސް ފެނު ޖެހުނެވެ. އިންތިހާބަށް ވޯޓު ހޯދަން ގޮސް ރައްޔިތުންނަށް ދެއްކި "ސިފަ" ބަދަލުކުރައް ޖެހިއްޖެ އެވެ. ރައްޔިތުންނަށް ޖަވާބުދާރީ ނުވެ ފަސް އަހަރަށް ފިލަގެން އުޅެވޭނެ ކަމަށް ނިންމާ މުއިއްޒުގެ އަތް ދަށުވެފައިވާ ސުޖާއު އިހްތިޔާރު ކުރީ އަމިއްލަ މަސްލަހަތެވެ. ކޮޅުފައިން ޖެއްސެވީ ބާރަށު ދާއިރާގައި ހިމެނޭ ހަތަރު ރަށު ރައްޔިތުންގެ މޫނު މަތީ ގަ އެވެ.

ކޮންމެއަކަށް މުއިއްޒުގެ ގެކޮޅު ދިމްޔާތުގައި ރޭކުރައްވާ ބާރަށު ދާއިރާގެ ޕީއެންސީ މެމްބަރު އިބްރާހިމް ސުޖާއު "ބާރަށު މައިކުން" ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މެންބަރުންގެ މުސާރައިގެ ގޮތުގައި ބަލަން ޖެހެނީ އަސާސީ މުސާރަ އަށް ލިބޭ 42،500ރ. އެވެ. ސަބަބަކީ ރަށްރަށުގައި އުޅުއްވި މެމްބަރުން މާލެ އަށް އާއިލާ އާއެކު ދިރިއުޅުން ބަދަލު ކުރަންއްވަން ޖެހޭ އިރު 20،000ރ. ގެ ލިވިން އެލަވަންސް އޮންނާނީ މަދުވެފަ އެވެ. ކޮމިޓީ އެލަވަންސަކީ ވެސް ވަކި އަދަދަކަށް ކޮމިޓީތަކަށް ހާޒިރުވާ މެންބަރުންނަށް ލިބޭ އެއްޗެއް ކަމަށާއި އެހެން މީހުންނެކޭ އެއްގޮތަށް މަޖިލިސް މެމްބަރުގެ މުސާރަ ވެސް ކަނޑާ ކަމަށް ސުޖާއު ވިދާޅުވި އެވެ.

އެކަމަކު، އެ ހުރިހާ ކަމަކަށް ވުރެ ވެސް ބޮޑީ ރައްޔިތުންނަށް ކުރަން ޖެހޭ ހަރަދުތައް ކަމަށް ސުޖާއު ވިދާޅުވި އެވެ. ރައްޔިތުންނާ ގާތުން މަސައްކަތް ކުރައްވާ މެމްބަރުން ކޮންމެ މަހަކު އެތައް ހާސް ރުފިޔާއެއް ރައްޔިތުން ނަށް ހަރަދު ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. އަދި ވިދާޅުވީ މާލެ އިން ބާރަށަށް ފުރައިގެން ދާއިރާގެ ހަތަރު ރަށުގެ ރައްޔިތުންނާ ބައްދަލު ކޮށްފައި އެނބުރި އަންނަ އިރު 10000 އަށް ވުރެ ގިނަ ރުފިޔާ ހޭދަވާ ކަމަށެވެ.

މުސާރަ ކުޑަކުރަން ތާއީދު ކުރައްވާ ކަމަށް ވިދާޅުވެ މަޖިލީހަށް ހޮވުނު މެމްބަރަށް "ފިޒިކަލީ" އެ މަސައްކަތް ފަށަން މަޖިލީހުގައި އަގަ ހުޅުވިޔަ ނުދީ ބާރަށު "ރައްމެދަށް" ސުޖާއު ދޫކޮށް އެ ލެއްވީ މުއިއްޒުގެ ހިޔަޅު ވިސްނުމުގައި އެވެ. ބޭނުމަކީ ސިޔާސީ ގޮތުން މީހުން "ކަތިލު" މެވެ. އަގުވައްޓާލުމެވެ. ބަދުނާމު ކޮށް ލުމެވެ.

މިއީ މުއިއްޒުގެ އާއިލީ ވެރިކަމުގެ ތެރެއިން އިންތިޒާމް ވެގެން ސިޔާސީ މީހުނަށް ޓާކެޑް ކޮށް ކުރާ ކަމެކެވެ. މުއިއްޒުގެ އޯޑަރާއި ޖެހުމުން އިގުތިސާދުގެ ވާހަކައެއް ނުވަތަ ގައުމުގެ ހާލަތު ހަނދާނުގައި ހުރި މެމްބަރުން މަދުވަނީ އެވެ. ވާނީ ވެސް ދެން އެހެން ތާ އެވެ. ސުޖާއު މެންނަކީ އެއްވެސް ދިމާލަކުން "ހައްގު ގޮތުގައި ލާރިއެއް އަތަށް އަރާބައެއް ނޫން" ނެވެ.

ނަމަވެސް އުޅެނީ މުޅި ޖީބު ފުރާ ޑޮލަރު އަޅަގެން ނެވެ. މި ފަހުން ސުޖާއު، ވަނީ ހުޅުމާލެއިން 9.4 މިލިއަން ރުފިޔާއަށް 2000 އަކަފޫޓަށްވުރެ ބޮޑު ބިމެއް ވެސް ގަނެފަ އެވެ. މިއީ މުއިއްޒުގެ މެސެޖްގައި އޮތް "ރަމީ" އަށް ބައްދަލުކުރުމުން ލިބުނު "ހަދިޔާ" ބާވަ އެވެ.؟

ޑރ. މުއިއްޒުގެ ވެރިކަމެއްގައި ސަރުކާރުގެ އެއްވެސް މަގާމެއްގައި ހުރި މީހަކަށް ކޮރަޕްޝަންގެ އަމަލެއް ހިންގަން ފުރުސަތު ނުދޭނެ ކަމަށް ވިދާޅުވަމުން ގެންދެވި، ސުޖާއުގެ މުޅި ދިރިއުޅުން އޮތީ ނުހައްގު މުއްސަދި ކަމާއި ނާޖަރަގީން މުޑުދާރުވެފަ އެވެ.

ތެދެކެވެ. މިއަދު ސުޖާއު އަކީ އުތީމު އާއި ބާރަށާއި މުރައިދޫ އާއި ތަކަންދޫގެ ހާދިމެއް ނޫނެވެ. މިއަދު ބާރަށު ސުޖާއު އަކީ މުއިއްޒުގެ ގެކޮޅުގައި އިން ޕޮޓެއްގައި އިން ބޮޑު "ބޮޓެ" ކެވެ.